Bütünüyle öteki olanla karsilasma, ister idrak edilsin ister edilmesin, dinsel yapida bir deneyim baslatir. Cagimiz ileride muhtemelen, Hiristiyanligin zaferi ile yok edilen daginik dinsel deneyimleri yeniden kesfeden ilk cag olarak anilacaktir. Bilincaltinin etkinliklerine karsi duyulan cekim, mitos ve simgelere karsi duyulan ilgi, egzotik, ilkel, arkaik olana karsi duyulan heves, icerdikleri bütün karmasik duygularla Ötekilerle karsilasmalar vb. bütün bunlar, muhtemelen günün birinde yeni bir tür dinsellik olarak görülecektir.
Su an icin, bütün bu ögelerin, eskinin tekrari olmayacak yeni bir insanligin yükselisini hazirlamakta oldugunu seziyoruz. Zira insani tam olarak taniyabilmek icin, simdi artik dikkate alinmasi gereken Sarkiyatcilarin, etnologlarin, derinlik psikologlarinin ve din tarihcilerinin arastirmalaridir. Bu bilginler Asyalilarda oldugu kadar ilkellerde de kabul gören onca simgenin, mitosun, ilahi ve teknik figürün insani acidan önemini, psikolojik hakikatini ve manevi acidan degerini ortaya koymaktan vazgecmediler. ...
Er gec ötekilerle -geleneksel, Asyali ve ilkel kültürlerin temsilcileriyle- diyalog baslayacaktir, ama bu diyalog günümüzün toplumsal, ekonomik, siyasal, tibb vb. gercekliklere ulasamayan deneyimsel ve faydaci diliyle degil ama insani gerceklikleri, manevi degerleri anlatabilen kültürel bir dille olacaktir.
Mircea Eliade